Lezing Putten: Het ontstaan van de maan (gaat niet door)

Prof. dr. Wim van Westrenen, Vrije Universiteit Amsterdam

Het klassieke model voor de vorming van onze Maan, ontwikkeld rond 1975, gaat uit van een botsing tussen onze jonge Aarde en een planeet ter grootte van Mars, genaamd Theia. Volgens dit model zijn de brokstukken van deze botsing zijn deels in een baan om de Aarde terechtgekomen, en samengeklonterd tot de Maan. Computersimulaties van deze botsing voorspellen dat meer dan de helft, en misschien wel 90 procent, van het materiaal dat de Maan vormt afkomstig is van Theia, niet van de Aarde. Dit resultaat is in directe tegenspraak met metingen aan de chemische samenstelling van Maanstenen, die juist aangeven dat de samenstelling van de Maan vrijwel identiek is aan de samenstelling van de buitenkant (mantel + korst) van de Aarde. Dit fundamentele probleem vraagt om een oplossing. In deze presentatie schets ik een alternatief model voor de vorming van de Maan, ontwikkeld in samenwerking met collega Rob de Meijer, dat wél volledig in overeenstemming is met de metingen aan Maanstenen. Ook zal ik ingaan op de nieuwste generatie botsingsmodellen, en zo laten zien dat we 50 jaar na de eerste Maanlanding nog steeds niet goed weten hoe de Maan is ontstaan.

Wim van Westrenen is hoogleraar Planetaire Evolutie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij heeft geochemie gestudeerd in Utrecht, is gepromoveerd in Bristol (U.K.), en heeft postdoctoraal onderzoek gedaan aan het Carnegie Institution of Washington (V.S.) en de ETH Zurich (Zwitserland). Zijn huidige onderzoek richt zich op het meten van fysische en chemische eigenschappen van vast en gesmolten gesteenten in het inwendige van de Maan en rotsachtige (exo)planeten.

Website: https://www.geo.vu.nl/~wvwest/