Gelukkig nieuwjaar
Gelukkig nieuw jaar voor liefhebbers van alles dat zich in de ruimte afspeelt! Maar waarom begint het nieuw jaar eigenlijk op 1 januari?
Ieder jaar hebben we het gevoel dat het jaar op 1 januari begint. Voor ons mensen is dat misschien wel begrijpelijk. In de donkerste periode maken we een nieuwe start met alle goede voornemens van dien. De dagen worden langzaam maar zeker weer langer en we gaan op de lente af. Dat is meestal een prettig vooruitzicht.
Maar vanuit de ruimte gezien is de start van het nieuwe jaar geen bijzonder moment. De keus is willekeurig. We hadden ieder ander punt op onze omloop rond de zon kunnen kiezen. Misschien in het lentepunt, of het herfstpunt? Nogmaals, vanuit menselijk oogpunt is 1 januari wel een mooi moment.
Een jaar: 365 dagen. Eigenlijk zijn het bijna 365¼ dagen. Vandaar dat we in het schrikkeljaar één dag extra hebben. De dagen passen nou één keer niet precies in het jaar.
Ook wel aardig om te weten is dat de aarde een jaar niet 365¼ keer om zijn as draait maar 366¼ keer. Dat zit zo. Stel je voor dat je op een dag de zon precies op het hoogste punt ziet staan. Dat is ongeveer om 12.00 uur. De aarde draait door en na 360º draaien zou je verwachten dat de zon weer op z’n hoogste punt staat. Maar de aarde is intussen ook een stukje doorgedraaid in zijn baan rond de zon. De aarde gaat in 365 dagen rond, dus we schuiven 1/365 deel van de hele cirkel op. Een cirkel bestaat uit 360 graden, dus de aarde is bijna 1 graad verder gedraaid. Dan moet de aarde om zijn as ook bijna een graad verder draaien. Dan staat de zon weer op zijn hoogste punt. Elke dag draait de aarde dus een extra graadje. Na een heel jaar hebben we elke dag een graadje extra gedraaid, dus bij elkaar hebben we 366 rondjes gemaakt.
In het verhaal van Jules Verne uit 1873 doet Phileas Fogg een poging om in tachtig dagen rond de wereld te reizen. Hij doet enorm zijn best om het met de dan beschikbare manieren van reizen te halen, maar tot zijn teleurstelling komt hij net te laat terug in Engeland. Dan blijkt, omdat hij iedere dag tegen de draaiing van de aarde in is gereisd, dat elke dag een paar minuten korter was geworden. Hij had dus een hele dag gewonnen bij aankomst in London en was toch nog op tijd. In zijn 81 verkorte dagen ging hij in 80 Londense dagen de wereld rond.
Na al dit gedraai, wil ik afsluiten met de beste wensen voor alle geïnteresseerden in alles dat zich in de ruimte af speelt. Het jaar kan haast niet anders dan beter worden dan het jaar dat we net gehad hebben. Ik hoop dat iedereen in goede gezondheid is en een jaar van goede gezondheid tegemoet kan zien. We kijken uit naar het moment dat we weer bij elkaar kunnen komen voor lezingen of sterrenkijken. Ondertussen: blijf opkijken naar de sterren!
Gerben de Jong, voorzitter Astra Alteria.