Astra Alteria

Sterrenvereniging Astra Alteria

Een aantal vragen en antwoorden…

Gepubliceerd · Bijgewerkt

Leden hebben de afgelopen tijd een flink aantal onbeantwoorde vragen op sterrenkundig gebied, en aanverwante wetenschappen, bij mij achtergelaten. Hier een paar vragen en antwoorden voor hen, maar ook voor ons allemaal!

Door drs. Robert de Jong

Tobias Peelen:

  • Vraag: Is het mogelijk om andere manieren te gebruiken om raketten de ruimte in te krijgen, die minder brandstof zouden gebruiken, zoals bijvoorbeeld een soort lift of katapult?
  • Antwoord: Om een raket in de ruimte te krijgen moet je voortstuwingskracht hebben voor het gewicht van de raket zelf (= de onnuttige lading), maar ook voor de nuttige lading daarbinnen en tenslotte ook nog eens voor de brandstof die nodig is om de raket voort te stuwen wat eigenlijk ook onnuttige lading is. Dat maakt een raket zo duur voor elke kilogram nuttige lading want daar krijg je voor betaald. Daar is brute kracht voor nodig en dus vallen vele alternatieve uit, zoals een ionenmotor, die goed werkt als je eenmaal in de ruimte bent. De ruimtelift is geen alternatief. Je bent bij definitie in de ruimte als je 100 km hoog boven het aardoppervlak bent en dus heb je een constructie nodig die niet breekt maar ook niets weegt, want hoe meer het weegt, hoe sneller het breekt. En een katapult geeft zoveel krachten op je lichaam dat je ter plekke overlijdt.

 

Michel Jochems

  • Vraag: Wat is tijd in de natuurkunde hoe kan de lichtsnelheid het verlopen van tijd beïnvloeden?
  • Antwoord: Tijd is een mensenmaaksel. En dat geldt du sook voor b.v. oud en nieuw en onze verjaardagen. In het universum bestaat er geen tijd. Voorbeeld: Een ster verandert gedurende zijn leven. Echter een ster weet niet wat tijd is. Alleen als er bewustzijn is, dan is er ook een tijdsbegrip en tijdservaring in de vorm van oorzakelijkheid en gevolg. Tijd is dus geen natuurlijk gegeven. Echter om wetenschappelijke duiding te geven aan wat we zien en meten heeft de mens het tijdsbegrip nodig. Tijd is dus een tool die wij als mens gebruiken om het tijdsverloop van natuurkundige processen te verklaren en te voorspellen.

 

Erwin Thimister

  • Vraag: Op welke manieren kunnen we neutronensterren waarnemen en welke manieren daarvan maken gebruik van het opvangen/waarnemen van fotonen?
  • Antwoord: Een neutronenster is niet meetbaar daar deze geen straling afgeeft zoals een ster dat doet. Alleen als er b.v. gas op de neutronenster valt, dan heb je thermische straling want het gas wordt heet. Wel kun je de eigenschappen van een neuronenster meten als er b.v. een exoplaneet of een ster omheen draait die wel zichtbaar zijn te maken. Een neutronen geeft ook synchrotronstraling af die electronen in snelle cirkelbanen van de polen af doet bewegen. Door de chronische versnelling van deze electronen wordt er niet-thermische en gepolariseerde radiostraling In dit geval meet je niet heet gas, maar grote hoeveelheden draaiende geladen electronen. Het electron draait om het magneetveld dat bij de polen van de neutronenster weggaat. Het electron gaat met constante snelheid maar met een deel van de lichtsnelheid in die cirkelbanen. De versnelling bestaat uit de draaiingen die het electron uitvoert. De afgegeven straling is in het vlak van de cirkelbeweging. Hier kan je nog steeds niets van zien, totdat de Aarde zich soms in dat vlak bevindt. Dan noemen we het ineens een pulsar maar eigenlijk is het nog steeds een neutronenster. Kortom een pulsar is een neutronenster die ‘toevallig’ licht geeft naar de Aarde.

Meer lezen van drs. Robert de Jong:

Robert de Jong studeerde van 1982 tot en met 1988 Astronomie aan de Universiteit van Utrecht. Nadat hij zijn opleiding heeft voltooid neemt zijn carrière een verrassende wending. Hij kiest voor de ICT gaat werken voor het softwarebedrijf Baan. Binnen dit bedrijf, dat later zou worden overgenomen door de Amerikaanse software gigant Infor begint hij als programmeur en groeit hij door tot Senior Solution Architect. Zijn liefde en passie voor het vak Astronomie heeft hij echter nooit verloren.
In 1998 start hij samen met een aantal waarneem vrienden Sterrenvereniging Astra Alteria in Putten. Al snel neemt hij de rol van Voorzitter voor zijn rekening en in die hoedanigheid probeert hij het prachtige vak sterrenkunde voor een groter publiek toegankelijk te maken. Robert is een ‘kar trekker’ pur sang. Hij mobiliseert vrijwilligers, organiseert lezingen en waarneemavonden, stelt cursussen en lesmateriaal samen, ontwikkeld een website en ledenportaal bezoekt scholen en weet als geen ander de media te bereiken. De vereniging groeit dan ook flink onder zijn leiding en ontplooit zelfs activiteiten in Ede. In 2010 wordt Sterrenvereniging Astra Alteria, werkzaam in de regio Gelderland: Noordwest-Veluwe en Gelderse Vallei, door het bestuur van de KNWS als nieuwe erkend. Door zijn vele werkzaamheden in het buitenland is Robert de afgelopen jaren meer naar de achtergrond getreden, maar is nog steeds een ambassadeur van de vereniging.