Lancering James Webb Telescope

Als het weer een beetje meezit zal de James Webb Telescope (JWT) op 1e kerstdag gelanceerd worden.  De James Webb Telescope gaat in hoog tempo nieuwe kennis leveren.

Door drs. Robert de Jong

James Webb was ooit de 2e directeur van de NASA. Naar hem is de James Webb Telescope (JWT) genoemd. De JWT wordt wel gezien als de opvolger van de Hubble Space Telescope (HST) die al dienst doet vanaf 1990. Dat klopt op zich wel. De JWT heeft echter een spiegeloppervlak die 7x groter is. Ook doet de JWT waarnemingen meer in het nabije infrarood en het visuele deel van het spectrum, terwijl de HST meer in het infrarode deel van het spectrum waarnemingen doet. Betekent wel dat de HST en de JWT elkaar mooi kunnen aanvullen als ze tegelijkertijd hetzelfde hemelobject waarnemen. Ook zal de JWT in een baan om de Zon draaien (met de Aarde tussen de Zon en de telescoop) terwijl de HST om de Aarde draait.

Oorspronkelijk zou de JWT in 2007 gelanceerd worden. Dit wordt nu 1e kerstdag 2021. Door al de vertragingen is het de duurtste telescoop aller tijden geworden. De gespendeerde kosten zijn al 10 miljard USD. Diverse malen is bijna besloten om dit ontwikkelproces te stoppen. Een ingewikkeld dilemma, want dat zou alle reeds gemaakte kosten in de sloot doen gooien en de verwachtingen zijn hoog gespannen t.a.v. de nieuwe wetenschappelijke kennis die we met de JWT op kunnen bouwen.

Het wordt een spannende tijd. De lancering met de Ariane 5 vanuit Centre Spatial Guyanais in Frans Guyana en de manouvres om de JWT uiteindelijk in zijn definitieve baan om de Zon te krijgen zijn allerminst eenvoudig. Er kan veel fout gaan. Maar als dat allemaal goed gaat, dan mag je verwachten dat de JWT een grote schakering foto’s gaat maken van de “baby-sterrenstelsels” die net na het begin van het universum ontstaan zijn. Op zich lastig daar juist deze sterrenstelsels flink roodverschoven zijn als gevolg van de uitdijing van het heelal. De JWT gaat ook een 3D model van het universum leveren met daarin alle sterrenstelsels en donkere materie. Ik verwacht zelfs dat we voor het eerst zicht gaan krijgen op de ontwikkeling van sterrenstelsels vanuit het verleden tot het heden. Iets wat tot de dag van vandaag onbegrepen is.

Daarnaast is er een spectrograaf aan boord, zodat van de aardachtige exoplaneten de chemische samenstelling van de dampkring bestudeerd kan worden. Ik verwacht dat ook de eerste exomanen ontdekt gaan worden. Maar ook verwacht ik foto’s van exoplaneten die ontstaan om “baby-sterren” (T-Tauri sterren). Het geeft een inkijkje in hoe ons eigen zonnestelsel ontstaan is. Het kan ook zo maar zijn dat we de 9e planeet gaan ontdekken en daarnaast vele nieuwe Kuipergordelobjecten.

De JWT gaat ons in hoog tempo nieuwe wetenschappelijke kennis opleveren over de eerste wordingsgeschiedenis van het heelal. We zullen weten welk percentage van de eerste sterrenstelsels al direct volwassen waren. De JWT gaat ook nieuwe kennis opleveren over hoe waarschijnlijk het is dat er meer ‘aardes’ zijn met dezelfde omstandigheden als hier op Aarde alwaar leven bestaat. Deze nieuwe kennis gaat de religie raken.

Meer lezen van drs. Robert de Jong:

Robert de Jong studeerde van 1982 tot en met 1988 Astronomie aan de Universiteit van Utrecht. Nadat hij zijn opleiding heeft voltooid neemt zijn carrière een verrassende wending. Hij kiest voor de ICT gaat werken voor het softwarebedrijf Baan. Binnen dit bedrijf, dat later zou worden overgenomen door de Amerikaanse software gigant Infor begint hij als programmeur en groeit hij door tot Senior Solution Architect. Zijn liefde en passie voor het vak Astronomie heeft hij echter nooit verloren.
In 1998 start hij samen met een aantal waarneem vrienden Sterrenvereniging Astra Alteria in Putten. Al snel neemt hij de rol van Voorzitter voor zijn rekening en in die hoedanigheid probeert hij het prachtige vak sterrenkunde voor een groter publiek toegankelijk te maken. Robert is een ‘kar trekker’ pur sang. Hij mobiliseert vrijwilligers, organiseert lezingen en waarneemavonden, stelt cursussen en lesmateriaal samen, ontwikkeld een website en ledenportaal bezoekt scholen en weet als geen ander de media te bereiken. De vereniging groeit dan ook flink onder zijn leiding en ontplooit zelfs activiteiten in Ede. In 2010 wordt Sterrenvereniging Astra Alteria, werkzaam in de regio Gelderland: Noordwest-Veluwe en Gelderse Vallei, door het bestuur van de KNWS als nieuwe erkend. Door zijn vele werkzaamheden in het buitenland is Robert de afgelopen jaren meer naar de achtergrond getreden, maar is nog steeds een ambassadeur van de vereniging.